Kırık Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?
Dişlerimiz, yaşamımız boyunca bize eşlik eden ve sağlıklı bir hayatın vazgeçilmez parçaları arasında yer alır. Yalnızca yiyecekleri çiğnememizi ve konuşmamızı kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda kendimizi özgüvenle ifade etmemize ve gülümsememize de olanak tanır. Ancak tüm bu güçlü yapısına rağmen dişler, bazen hiç beklemediğimiz anlarda kırılabilir. Kırık diş problemi yalnızca estetik görünümü olumsuz etkilemekle kalmaz, aynı zamanda ağız ve diş sağlığı açısından da ciddiye alınması gereken bir durumdur. Bu nedenle kırık bir dişi görmezden gelmek yerine, doğru bilgiye sahip olmak ve uygun adımları zamanında atmak son derece önemlidir.
Dişlerimiz Neden Kırılır?
Dişler, dışarıdan bakıldığında oldukça sağlam ve dayanıklı gibi görünse de aslında düşündüğümüz kadar kırılmaz değildir. Günlük yaşamda karşılaştığımız birçok faktör, dişlerin yapısını zayıflatabilir ve kırılmasına neden olabilir. Genelde en sık gördüğümüz sebepleri aşağıda sizler için sıralıyorum…
- Travmalar ve Kazalar
Diş kırıklarının en yaygın nedenlerinden biri beklenmedik kazalardır. Spor sırasında alınan darbeler, bir düşme, trafik kazaları ya da yüz bölgesine gelen sert bir çarpma dişlerin kırılmasına yol açabilir. Böyle durumlarda diş, genellikle ani ve güçlü bir etkiye maruz kalır ve bu da diş minesinin dayanıklılığını aşarak kırılmaya sebep olur.
- Sert Gıdalar
Bazı alışkanlıklarımız da diş sağlığımız için risk oluşturur. Örneğin buz çiğnemek, sert şekerleri ısırmak, kabuklu yemişleri dişle kırmaya çalışmak ya da yanlışlıkla sert bir cisme dişle temas etmek diş minesini zorlar. Dişlerimiz ne kadar güçlü olursa olsun bu tür sert temaslar çatlaklara, hatta kırıklara neden olabilir.
- Diş Çürükleri
Çürükler, dişin en büyük düşmanlarından biridir. Tedavi edilmeyen çürükler zamanla dişin yapısını zayıflatır ve dayanıklılığını kaybetmesine yol açar. Bu durumda diş, en ufak bir baskıda ya da sert bir yiyecek ısırıldığında kolayca kırılabilir. Özellikle derin çürüklerde kırılma riski daha da artar.
- Diş Gıcırdatma (Bruksizm)
Birçok kişi farkında olmadan, özellikle de uyku sırasında dişlerini sıkar ya da gıcırdatır. Bu durum, dişlerin mine tabakasını aşındırarak zayıflatır. Zamanla bu baskı, dişlerde çatlakların oluşmasına ve kırıkların meydana gelmesine sebep olabilir.
- Yaş Faktörü
Yaş ilerledikçe vücudumuzun birçok yapısı gibi dişlerimiz de değişir. Dişler, yıllar içinde esnekliğini ve dayanıklılığını kaybederek daha kırılgan hale gelir. Bu nedenle yaşla birlikte diş kırıkları daha sık görülmeye başlanır.
Dişte Kırık Olduğunun Belirtileri
Kırık diş bazen hemen fark edilebilir, bazen de çok küçük çatlaklar nedeniyle uzun süre anlaşılmayabilir. Özellikle ön dişlerdeki belirgin kırıklar estetik açıdan göze çarparken, arka dişlerdeki minik çatlaklar çoğu zaman gözden kaçar. Ama dişlerde meydana gelen kırıkları anlamamıza yardımcı olan bazı önemli işaretler vardır:
- Çiğneme sırasında ani ağrı veya hassasiyet
Eğer bir şey yerken dişinizde keskin bir sızı hissediyorsanız bu, dişin yüzeyinde oluşmuş bir çatlak ya da kırığın habercisi olabilir. Bu ağrı genellikle aniden gelir ve kısa sürede geçer, ancak tekrarlayıcı olması dikkate alınması gereken bir durumdur.
- Sıcak veya soğuk gıdalara karşı aşırı duyarlılık
Kırık diş, dişin koruyucu tabakasını zayıflatır. Bu durumda dişin iç kısmındaki sinir uçları dış etkenlere daha açık hale gelir. Soğuk bir içecek içtiğinizde ya da sıcak bir yiyecek yediğinizde aniden hissettiğiniz rahatsızlık, dişte bir kırık olduğunun sinyalini verebilir.
- Gözle görülür çatlak ya da parça kaybı
Bazı durumlarda dişin bir parçası kopabilir veya yüzeyde belirgin bir çatlak görülebilir. Bu, kırık dişin en net belirtilerinden biridir. Özellikle aynada gülümserken fark edilen küçük parçaların eksikliği ya da pürüzlü bir yüzey, kırığın göstergesidir.
- Dilde takılma ya da keskinlik hissi
Kırılan veya çatlayan dişin yüzeyi genellikle pürüzlü olur. Dilinizle dişinize dokunduğunuzda takılma hissi ya da keskin bir yüzey fark ediyorsanız bu da kırığın işareti olabilir. Hatta bazı kişiler, dilini farkında olmadan sürekli o bölgeye götürerek bu farklılığı hisseder.
- Dişte renk değişikliği
Kırık diş her zaman ağrıya sebep olmayabilir, ancak zamanla renginde değişiklik görülebilir. Özellikle griye ya da sarıya dönük bir ton fark ediliyorsa bu, dişin iç kısmında hasar olduğuna işaret edebilir.
Kırık Diş Tedavisi
Kırık bir dişin tedavisi, kırığın boyutuna, dişin konumuna ve genel durumuna göre farklılık gösterebilir. Diş hekimi yapılacak detaylı muayene ve gerekirse röntgen sonucunda en uygun yöntemi belirler. Küçük kırıklarda genellikle kompozit dolgu veya bonding ile diş hızlı ve estetik bir şekilde onarılırken, daha derin kırıklarda sinir dokusuna kadar ilerlemişse kanal tedavisi yapılıp ardından porselen ya da zirkonyum kuron ile diş güçlendirilir.
Ön dişlerde daha büyük kırıklar için laminate veneer tercih edilerek doğal bir görünüm sağlanabilir. Ancak dişin kurtarılamayacak kadar zarar gördüğü durumlarda çekim kaçınılmaz hale gelir ve kaybedilen dişin yerine implant ya da köprü tedavisi uygulanarak hem fonksiyonel hem de estetik açıdan sağlıklı bir sonuç elde edilir.
Kırık Diş Tedavi Edilmezse Ne Olur?